Afleiding is misschien wel het grootste gevaar van deze tijd. Een gevaar dat altijd om de hoek loert en bij de gratie van onze onoplettendheid ongezien haar werk kan doen en zo met onze aandacht aan de haal gaat. Aandacht is een schaars goed, waarover we de regie lijken te hebben verloren. Alles en iedereen probeert onze aandacht te vangen. Niet zonder succes, want we laten ons — als homo distractus — maar al te graag afleiden en vermaken. Daarvoor zijn de mogelijkheden oneindig en je zal maar iets missen. Er is altijd wel iets te doen, iets te kopen of iets te beleven.
Afleiding begint vaak met verleiding. Onze zintuigen worden overspoeld met golven van verleiding, waarin we zonder het door te hebben zo maar kunnen verdrinken. We geven automatisch aandacht aan de dingen die we aantrekkelijk vinden en niet zozeer aan wat belangrijk is.
De grote verliezer van de strijd om onze aandacht zijn we zelf. Want met de jacht op aandacht sneuvelt de aandacht voor ons eigen bewustzijn als allereerste. En met het sneuvelen van de aandacht voor wat ons van binnen doet bewegen vallen we nog makkelijker ten prooi aan waar anderen onze aandacht willen hebben.
Er gaat een onzichtbaar gevaar schuil onder het verliezen van de aandacht voor onszelf. Zo denken we voor vele dingen te kiezen, maar zijn ons niet bewust van hoe we naar deze keuzes zijn (af)geleid. De perfecte afleiding is immers de afleiding die zich toont als een keuze, die we zelf denken te hebben gemaakt. De homo distractus is de mens die niet aan zichzelf toekomt omdat het continu is afgeleid — denkende zijn eigen pad te hebben gekozen.
Crisis van aandacht
Alleen bij de gratie van gebrek aan bewuste aandacht voor waarom we de dingen doen die we doen kan de ene afleiding na de andere succes boeken. Deze afleidingen drijven de homo distractus steeds verder weg van zichzelf. Hiermee gaat onbedoeld én onbewust het diepe gevoel van verbinding met onszelf en de omgeving verder verloren. Zo ontstaat er ruimte voor oppervlakkigheid in oordeel en waarneming, voor vluchtigheid en gebrek aan betekenis, voor gejaagdheid en gebrek aan kalmte en verliezen we steeds vaker ons geduld. We leven in een tijd van vele crises. Eén daarvan is de crisis om onze aandacht.
Het heeft iets verdrietigs dat we als mens onze autoriteit verliezen door een speelbal te zijn geworden van onze eigen aandacht. Dat terwijl we van nature over alle middelen beschikken om een gezond, bewust en gelukkig leven te leiden. Het begint allemaal met het keren van de aandacht naar binnen — een waardevol en natuurlijk goed.
Copyright beeld Shutterstock.
